O projekcie Waterdrive

Waterdrive

Projekt Waterdrive ma na celu zbadanie i poszerzenie wiedzy na temat gospodarki wodnej w krajobrazie rolniczym w regionie Morza Bałtyckiego. Podstawowe pytanie brzmi, czy współpraca na poziomie lokalnym i między podmiotami może odegrać bardziej znaczącą rolę w osiąganiu wyznaczonych celów i polityk? Waterdrive zbada tę kwestię na kilku przykładowych obszarach w regionie Morza Bałtyckiego. Wyniki badań będą stanowić rekomendacje dla działań na wielu poziomach, takich jak rząd, systemy doradztwa rolniczego i samorządy lokalne.

Kilka kluczowych założeń i pytań stanowi podstawę projektu Waterdrive:

  • Społeczności lokalne i współpraca międzysektorowa mogą odegrać bardziej znaczącą rolę w przemianach niż dotychczas. Jak można zorganizować lokalną współpracę i jakie są dotychczasowe doświadczenia?
  • Rolnicy i społeczności lokalne będą potrzebowali nowych, bardziej holistycznych usług w zakresie gospodarki wodnej, aby sprostać przyszłym wyzwaniom. Jakie rodzaje nowych usług są pożądane i wymagane?
  • Istnieje potrzeba wieloskalowego wsparcia decyzyjnego przy określaniu najbardziej optymalnych lokalizacji dla środków i celów planowania przestrzennego. W jaki sposób można w tym celu łączyć i wykorzystywać dane cyfrowe w różnych skalach?
  • Czy obecne środowisko polityczne w zakresie gospodarki wodnej i gruntowej jest w stanie sprostać przyszłym wyzwaniom i wspierać inteligentną transformację? Jak wyglądałyby zmiany w środowisku politycznym?

Głównymi grupami docelowymi Waterdrive są władze lokalne i społeczności rolnicze w krajobrazach rolniczych regionu Morza Bałtyckiego oraz władze krajowe odpowiedzialne za rozwój polityki. Projekt jest realizowany w Polsce, Niemczech, na Litwie, Łotwie, w Estonii, Finlandii, Szwecji, Rosji i Danii. W Waterdrive uczestniczy 23 partnerów. Partnerem wiodącym jest Szwedzki Uniwersytet Nauk Rolniczych.

Więcej informacji: water-drive.eu

0
budżet projektu
Program Interreg Baltic Sea Region jest finansowany przez Unię Europejską
0
z krajów nadbałtyckich

Polski, Niemiec, Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii, Szwecji, Rosji i Danii

0
stowarzyszonych

związanych z tematyką rolnictwa oraz z gospodarowaniem wodami z poziomu krajowego i lokalnego

Image
Image
Image
Image
Image
Image
Image

10 rekomendacji strategicznych Waterdrive:

Przywództwo i wizja strategiczna - Komisja Międzyresortowa

Waterdrive rekomenduje rządom powołanie międzyresortowych komisji ds. bezpieczeństwa wodnego i żywnościowego w zmieniającym się klimacie. Celem jest budowanie strategicznej świadomości, wiedzy i wizji.

Szczególnie w zakresie zagrożeń i wpływu zmian klimatycznych na dostępność wody (gruntowej i powierzchniowej), jakość wody, bezpieczeństwo żywnościowe i usługi ekosystemowe. Wyniki Waterdrive pokazują, że przywództwo i strategiczna wizja w wielu przypadkach są obecne na poziomie lokalnym, ale brakuje ich na poziomie rządowym i ministerialnym.

Klimat i woda - obszary newralgiczne - ukierunkowanie na wiele obszarów polityki i bezpieczeństwo

Ustalenia Waterdrive wskazują na potrzebę dostosowania się do zmian klimatycznych jako elementu przyszłej gospodarki wodnej w krajobrazie rolniczym. Ustalenia te wynikają z priorytetów rolników/właścicieli gruntów oraz z priorytetów gmin i samorządów lokalnych. Ich wyzwanie związane z gospodarką wodną jest wyraźnie szersze niż zarządzanie składnikami odżywczymi. Waterdrive zaleca zatem rządom, aby zidentyfikowały wrażliwe obszary klimatyczne i wodne na poziomie krajowym. Celem jest efektywne skierowanie środków i wsparcia na obszary najbardziej wrażliwe i o wysokim ryzyku, a tym samym zwiększenie udziału i efektywności we wdrażaniu programów.

Kryteria wyboru wymagają zintegrowanej oceny międzysektorowej i mogą obejmować presje środowiskowe, intensywność produkcji żywności, zagrożenia klimatyczne, susze/powodzie, szczególne wartości (lokalny krajobraz, środowisko) oraz czynniki społeczno-ekonomiczne. Waterdrive rekomenduje rządowi uruchomienie specjalnego programu wsparcia dla tych zidentyfikowanych obszarów wrażliwych na klimat i wodę.

Motywacja i odpowiedzialność rolników - Finansowanie, zachęty i przywództwo

Wyniki badań Waterdrive wskazują na słabe zainteresowanie społeczności rolników/właścicieli ziemskich udziałem w programach rolnośrodowiskowych. Wyniki badań wskazują, że nie jest to spowodowane słabym zainteresowaniem rolników, ponieważ większość rolników ma silną motywację i zainteresowanie przyrodą i wodą. Niskie zainteresowanie wynika raczej ze struktury bodźców niemotywujących, takich jak rekompensaty finansowe i/lub kontrakty oraz nieufności na poziomie systemowym. 

Waterdrive rekomenduje zatem rządom nadzorowanie i aktualizowanie struktury zachęt, szczególnie w obszarach newralgicznych dla klimatu i wody, aby zapewnić zaangażowanie i oddanie ze strony rolników i właścicieli gruntów. Rolnicy i właściciele gruntów mogą przejąć bardziej wiodącą rolę, jeśli struktura zachęt i czynniki motywacyjne są odpowiednie, co zostało wykazane w niektórych obszarach wokół Bałtyku. Własne interesy rolników, organizacje zrzeszające rolników i doradztwo rolnicze również odgrywają ważną rolę w doradzaniu rolnikom, aby przyjęli bardziej wiodącą rolę.

Specjaliści ds. zlewni i ekspertyzy wodnej - potrzebne są nowe kompetencje i ekspertyzy

Ustalenia Waterdrive ujawniają znaczący brak możliwości i kompetencji w zakresie wspierania przejścia do bardziej holistycznego zarządzania zasobami wodnymi i krajobrazem. Waterdrive zidentyfikował potrzebę rozszerzenia istniejących usług doradztwa rolniczego o kompetencje w zakresie zintegrowanej gospodarki wodnej. 

Waterdrive rekomenduje rządom inwestowanie w nowe usługi, takie jak doradcy ds. zlewni lub podobni eksperci ds. gospodarki wodnej, niezależnie od tego, czy są oni zatrudnieni przez służby doradztwa rolniczego, gminy czy organizacje pokrewne. Nowe usługi, o których mowa, obejmują połączenie ekspertyz, zarówno w zakresie gospodarki wodnej, takich jak "doradcy ds. zlewni", jak i "eksperci ds. prawodawstwa wodnego". Takie usługi stanowią warunek wstępny dla wsparcia transformacji i zapewnienia zaangażowania lokalnych aktorów.

Specjalne programy wsparcia dla zlewni - Finansowanie międzysektorowej współpracy lokalnej

Wyniki Waterdrive wskazują na istotną rolę inicjatyw zlewniowych i lokalnej współpracy międzysektorowej. Wszystkie takie inicjatywy zlewniowe są ważne, jednak warunki lokalne różnią się znacznie w poszczególnych krajach. Dlatego też organizacja i wdrażanie będą i powinny być różne w poszczególnych krajach. Dodatkowo, to co jest innowacyjne lub rozumiane jako nieinnowacyjne różni się w poszczególnych krajach. 

Niemniej jednak, podkreślanie znaczenia inicjatyw zlewniowych obejmujących innowacje i living labs z uwzględnieniem lokalnego kontekstu będzie jednym z najważniejszych czynników stymulujących zmiany w programach nowej generacji. Obecne programy są zbyt biurokratyczne i niewystarczająco elastyczne, aby wspierać innowacje i rozwój w skali lokalnej. Waterdrive rekomenduje rządom otwarcie elastycznych mechanizmów finansowych w celu wsparcia inicjatyw zlewniowych. Waterdrive rekomenduje wspieranie inicjatyw zlewniowych zależnych od obszarów wysokiego lub niskiego ryzyka. Waterdrive rekomenduje mechanizm finansowy specjalnie ukierunkowany na ułatwianie współpracy pomiędzy podmiotami oraz na zatrudnianie wsparcia eksperckiego i konsultingowego. 

Wielkoskalowe inwestycje - wspólne inwestycje w zakresie klimatu i wody

Wyniki Waterdrive ujawniły znaczne trudności w rozwoju i finansowaniu dużych inwestycji w infrastrukturę klimatyczną i wodną. Działanie to dotyczy międzynarodowych agencji finansujących i banków, takich jak NIB, NEFCO, EBI, EBOR i innych, w celu wdrożenia zintegrowanych inwestycji wodnych i krajobrazowych na dużą skalę.

Wsparcie dla inwestycji w infrastrukturę terenową, takich jak duże projekty w zakresie odwadniania/zaopatrzenia w wodę, projekty odnowy jezior i strumieni, w tym duże projekty dotyczące terenów podmokłych, a także biogazownie i biorafinerie. Potrzebna jest elastyczność, aby umożliwić uzyskanie wartości dodanej poprzez wspólne inwestycje, wsparcie dla koordynacji i planowania. 

Rola władz lokalnych i gmin - Partnerstwa publiczno-prywatne

Partnerstwa publiczno-prywatne są potrzebne, aby zintegrować gospodarkę wodną i gospodarkę gruntami z planowaniem przestrzennym i działaniami lokalnymi. Celem jest zapewnienie przywództwa i wsparcia decyzyjnego dla lokalnych podmiotów w procesie transformacji. Wyniki Waterdrive wskazują na zainteresowanie ze strony władz lokalnych i gmin. Jednakże, władze lokalne i gminy generalnie nie mają możliwości i zasobów do pracy z gospodarką wodną.

Waterdrive rekomenduje, aby władze lokalne, szczególnie w obszarach newralgicznych dla klimatu i wody, otrzymały zasoby, mandat i kompetencje do podjęcia się tego zadania.

Badania na rzecz zintegrowanego zarządzania ryzykiem klimatycznym i wodnym

Takie programy badawcze mają na celu wspieranie zrównoważonego przekształcania systemów gospodarki żywnościowej i wodnej, w tym innych sektorów, np. sektora finansowego i handlowego, w celu złagodzenia zmian klimatu i dostosowania się do nich. Nie tylko z punktu widzenia nauk przyrodniczych, ale również nauk społecznych.

Próba integracji bardziej stosowanych badań, takich jak zintegrowane projekty programu LIFE i Interreg Region Morza Bałtyckiego, z ukierunkowanymi na badania finansistami, takimi jak EU BONUS i HORIZON EUROPE. Dążenie do przedstawienia specyficznych wyzwań gospodarki wodnej w regionie Morza Bałtyckiego i zaproponowanie tematów dla wspólnej agendy badawczej UE.

System wsparcia decyzji w skali lokalnej

Wyniki Waterdrive wskazują na lukę w dostępności cyfrowych systemów wsparcia decyzji. Dostępność jest całkiem dobra na poziomie krajowym i regionalnym, ale brakuje cyfrowych systemów wsparcia decyzji wraz z mapami itp. na poziomie zlewni lub gospodarstwa.

Odpowiednie informacje lokalne wraz z mapami itp. dla doradców ds. zlewni, rolników i innych podmiotów lokalnych są bardzo potrzebne. Najpilniejsza jest potrzeba lepszego ukierunkowania wdrażania działań rolno-środowiskowych i podejmowania właściwych działań we właściwym miejscu. Efektywność środowiskowa np. terenów podmokłych będzie się znacznie różnić w zależności od warunków panujących w danym miejscu.

Nauka dla działań w regionie Morza Bałtyckiego

Warunki rolno-środowiskowe są szczególne w Regionie Morza Bałtyckiego ze względu na dużą zlewnię, dość intensywne rolnictwo i długi czas wymiany wody w Morzu Bałtyckim. Potrzebna jest stała współpraca w celu dalszej wymiany doświadczeń i wykorzystania podobieństw i różnic pomiędzy krajami w celu stworzenia bardziej efektywnych programów. Wyniki Waterdrive wskazują na dobry potencjał do dalszej wymiany doświadczeń pomiędzy krajami oraz bliższej współpracy pomiędzy większymi projektami rozwojowymi a istniejącymi instytucjami krajowymi i międzynarodowymi. Takimi interesującymi tematami do dalszej współpracy są:

  1. Dostarczanie ram i wytycznych dla krajowych komisji ds. gospodarki wodnej.  
  2. Identyfikowanie i wyznaczanie "obszarów newralgicznych dla klimatu i wody".
  3. Nowe usługi w zakresie zarządzania klimatem i wodą w ramach usług doradztwa rolniczego i konsultingu.